Λεξικό ονομάτων κολεοπτέρων του Ομότιμου Καθηγητή Κ. Θ. Μπουχέλου
«Αρχή σοφίας η ονομάτων επίσκεψις» Αντισθένης
«Nomina si nescis, perit et cognitio rerum» Λινναίος
«Για να ξέρουμε τι εννοούμε και γιατί» Κ. Μπουχέλος
Πρόλογος
Σε όλα τα γνωστά ζώα και φυτά, έχουν δοθεί οι λεγόμενες «επιστημονικές ονομασίες» οι οποίες αποτελούν κοινό μέσον επικοινωνίας για την διεθνή επιστημονική κοινότητα. Ξεκίνησε από τον μέγα Αριστοτέλη και συστηματοποιήθηκε από τον Λινναίο και τους πιο πρόσφατους φυσιοδίφες.
Τα ονόματα αυτά έχει καθιερωθεί να προέρχονται από παραγραμματισμό και εκλατίνιση λέξεων, σχεδόν αποκλειστικώς της Αρχαίας Ελληνικής. Το γιατί, είναι προφανές: Η ελληνική γλώσσα, το μεγαλύτερο και τελειότερο μνημείο της Ανθρωπότητος και Μητέρα των γλωσσών, είναι η μόνη που είναι δυνατόν να καλύψει σε ονόματα, τον άπειρον αριθμό ζώων, φυτών αλλά και αστέρων ακόμη. Το ότι η ελληνική προέλευση των ονομάτων δεν γίνεται πάντοτε αντιληπτή, ακόμη και από ελληνόφωνους επιστήμονες, είναι επίσης προφανές: Επί πολλές δεκαετίες τώρα, στην «εκπαίδευση» και όχι Παιδεία, σπανίως ή καθόλου τονίζεται η μεγάλη σημασία της, η προέλευση μεγάλου αριθμού «ξένων» γλωσσών από αυτήν, η αρρωγή της στην ψυχική υγεία και ευδοκίμηση αυτών που την ομιλούν σωστά, η τεράστια συμβολή της στην επικοινωνία των επιστημόνων του πλανήτη και τόσων άλλων, αφού κάποιοι φρόντισαν να «σκοτώσουν» τον Όμηρο…
Με επίσκεψη (σκέψη επί = εμβάθυνση) των ονομάτων, των εντόμων κυρίως - λόγω γνωστικού αντικειμένου - έβλεπα να ξεπηδάει η ερμηνεία: Betarmon = βητάρμων = βηματίζει αρμονι- κά, Dinoderus = δεινός (δυνατός) + δέρη (λαιμός). ∆έρη; λέμε όμως περιδέραιο ενώ δέρας = δέρμα (Τrachyderos) κ.ο.κ. Τότε, μου πέρασε η ιδέα πως η αφύπνιση σ’ αυτόν τον τομέα, θα ήταν ωφέλιμη σε όλους μας. Επειδή οι Τάξεις των εντόμων είναι πολλές, οι Οικογένειες πολύ περισσότερες και τα είδη ατελείωτα, ξεκίνησα από ονόματα γενών κολεοπτέρων.
Αρκετές φορές είναι δύσκολο ή αδύνατο να ερμηνευθεί η σημασία ονομάτων, καθώς δεν είναι πάντοτε εφικτό να «διαβάσει» κανείς την έμπνευση ή την ευαισθησία αυτού που «βάπτισε» το κάθε έντομο. Όταν πριν από αρκετά χρόνια ασχολήθηκα με το θέμα, τόσο με παρέσυρε το ενδιαφέρον επί του προκειμένου, ώστε έφθασα και ξεπέρασα τα 1000 ονόματα!
Ευχή μου είναι: κάποιοι να συνεχίσουν την προσπάθεια και με άλλες Τάξεις εντόμων, ζώων και φυτών..
Έστω «να σώσουμε οτιδήποτε αν σώζεται». Αξίζει τον κόπο για μας και τα παιδιά μας. Να ξέρουμε, τουλάχιστον οι επιστήμονες, τι λέμε και τι εννοούμε!
To παρόν άρθρο είναι μέρος από το εισαγωγικό κείμενο του φυλλαδίου με τίτλο «Εντόμων Κολεοπτέρων: Ονόματα Γενών». Το σχετικό φυλλάδιο τυπώθηκε με χορηγία από τον Αγροτύπο ΑΕ και μοιράστηκε δωρεάν στους συνέδρους στο 12ο Πανελλήνιο Εντομολογικό Συνέδριο, Λάρνακα, Κύπρος, 13-16 Νοεμβρίου 2007.
